Ν.4674/2020: 26+1 σημαντικές αλλαγές για τους ΟΤΑ

Δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ (Α’ 53 – 11/3/2020) το αναπτυξιακό νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών με τίτλο: «Στρατηγική αναπτυξιακή προοπτική των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ρύθμιση ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις».

Ο Ν. 4674/2020 αποτελείται από 60 σελίδες και 124 άρθρα, χωρισμένα σε 2 μέρη. Το πρώτο Μέρος αφορά διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών, όμως διατάξεις που αφορούν τους ΟΤΑ, βρίσκονται και στα δύο Μέρη.

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση με το εν λόγω νομοσχέδιο:

Εισάγεται «για πρώτη φορά από την ίδρυση των ΟΤΑ ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο αναπτυξιακής προοπτικής, το οποίο ευελπιστεί να αποτελέσει το σημείο αναφοράς στην τοπική ανάπτυξη… Σκοπείται η μέγιστη απορρόφηση των χρηματοδοτούμενων και συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, μέσω των οποίων είναι δυνατή η υλοποίηση έργων υποδομής… Εισάγονται ρηξικέλευθες διατάξεις για την εποπτεία, επίβλεψη και την εν γένει εκτέλεση των τεχνικών έργων, στο πλαίσιο που θέτει ο Ν.4412/2016… και προτείνεται ένα νέο σχήμα υποστήριξης των ΟΤΑ για την άσκηση των Υπηρεσιών Δόμησης και των Τεχνικών Υπηρεσιών των ΟΤΑ».

Επιχειρείται «σημειακή επέμβαση στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και εισάγονται καινοτόμα εργαλεία για την άσκηση των αρμοδιοτήτων των ΟΤΑ».

    «Εκσυγχρονίζεται η ληξιαρχική νομοθεσία και ευθυγραμμίζεται με την ψηφιακή πολιτική της χώρας, ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο το διοικητικό βάρος και η ταλαιπωρία των πολιτών».

«Επιχειρείται σημειακή επέμβαση στον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας για επιτάχυνση των διαδικασιών απόδοσης της ιθαγένειας στους αιτούντες».

    «Εξορθολογίζεται το νομικό πλαίσιο του Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας και το πλαίσιο επιλογής προϊσταμένων στη Δημόσια Διοίκηση. Περαιτέρω τροποποιείται σημειακά η νομοθεσία που διέπει το σύστημα προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ, ώστε να επιταχυνθεί κατά το δυνατόν η διαδικασία προσλήψεων».

 

Οι σημαντικότερες διατάξεις του Ν.4674/2020 είναι οι κάτωθι:

 

  1. Μέχρι τις 31/12/2020 οι Δήμοι, οι ΠΕΔ και οι Περιφέρειες μπορούν να ιδρύουν ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ή να προσαρμόζουν τις υπάρχουσες Αναπτυξιακές ΑΕ ΟΤΑ στο νέο θεσμικό πλαίσιο. «Η απόφαση λαμβάνεται με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών του οικείου συμβουλίου» (παρ. 6 του άρθρου 2).

«Το προσωπικό των Αναπτυξιακών Οργανισμών διακρίνεται σε τακτικό και έκτακτο. Το τακτικό προσωπικό προσλαμβάνεται για την κάλυψη θέσεων βάσει κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας (ΚΕΥ)… Το έκτακτο προσωπικό που απαιτείται κάθε φορά για την εκτέλεση του αντικειμένου που αναλαμβάνουν, προσλαμβάνεται με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας για όσο χρόνο διαρκεί το εκτελούμενο πρόγραμμα ή η σύμβαση… Σε περίπτωση λύσης της εταιρείας, το προσωπικό των προηγούμενων περιπτώσεων δεν μεταφέρεται στους μετόχους ΟΤΑ ή στις ενώσεις τους.. Η κάλυψη κενών θέσεων που προβλέπονται στον ΚΕΥ, μπορεί να γίνεται … και με απόσπαση υπαλλήλων Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, οι οποίοι κατέχουν τουλάχιστον τριετή αποδεδειγμένη προϋπηρεσία στη διαχείριση, παρακολούθηση και διοικητική υποστήριξη συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων ή σε τεχνική υπηρεσία φορέα που ασχολείται με την υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων έργων, κατόπιν πρόσκλησης της ενδιαφερόμενης εταιρείας με την οποία προσδιορίζονται ο αριθμός των θέσεων και τα προσόντα των υποψηφίων. Η απόσπαση έχει διάρκεια δύο (2) ετών με δυνατότητα ισόχρονης ανανέωσης και πραγματοποιείται με κοινή απόφαση των αρμοδίων για τον διορισμό οργάνων του φορέα προέλευσης και του φορέα υποδοχής, ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου και σύμφωνη γνώμη του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας. Η μισθοδοσία του αποσπώμενου προσωπικού βαρύνει τον φορέα υποδοχής… Ο γενικός διευθυντής και ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών ορίζονται με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου. Η θητεία τους ακολουθεί τη

θητεία του διοικητικού συμβουλίου και μπορεί να ανανεώνεται» (παρ. 5 του άρθρου 2).

«Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, ύστερα από γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος και της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος, μπορεί να ρυθμίζονται θέματα λειτουργίας και οργάνωσης των Αναπτυξιακών Οργανισμών» (παρ. 7 του άρθρου 2).

  1. Οι τεχνικές υπηρεσίες και οι υπηρεσίες δόμησης των ΟΤΑ που δεν έχουν προσωπικό ή τεχνική επάρκεια, με βεβαίωση του προϊσταμένου τους θα μπορούν να συνάπτουν προγραμματική σύμβαση με τους ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ, την ΕΕΤΑΑ και τα Δίκτυα Δήμων (άρθρο 3 & 4).
  2. Δημιουργείται το Μητρώο Δεδομένων, στο οποίο θα καταχωρούνται τα στοιχεία ενεργητικού των ΟΤΑ και των Νομικών τους Προσώπων (άρθρο 6).
  3. Δίνεται η δυνατότητα στους ΟΤΑ να αναθέτουν σε εξωτερικούς συμβούλους ή στους Αναπτυξιακούς οργανισμούς την εκπόνηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων δράσης (άρθρο 7).
  4. Παύουν οι ευθύνες για μη έγκαιρη βεβαίωση οφειλών στην περίπτωση που ρυθμίστηκαν ή εξοφλήθηκαν (παρ.2 του άρθρου 9).
  5. Σε Δήμους με λιγότερους από 20.000 κατοίκους, όταν τα ανταποδοτικά έσοδα τους δεν επαρκούν, μπορούν να καλύπτουν τις δαπάνες από τακτικά ή έκτακτα μη ειδικού σκοπού (παρ. 3 του άρθρου 9).
  6. Οι Δήμοι, εφόσον κατά το τελευταίο τρίμηνο δεν μπορούν να καλύψουν τις λειτουργικές τους ανάγκες από τακτικά και έκτακτα έσοδα, με αναμόρφωση μπορούν να διαθέσουν έως το 50% από τους ΚΑΠ επενδυτικών δαπανών (παρ. 4 του άρθρου 9).
  7. Δεν μπορεί να συζητηθεί εκ νέου θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο για το οποίο έχει ήδη ληφθεί απόφαση από αυτό, χωρίς την ύπαρξη νεότερων στοιχείων (παρ.2 του άρθρου 10).
  8. Μεταφέρονται οι κάτωθι αρμοδιότητες από το Δημοτικό Συμβούλιο στην Οικονομική Επιτροπή:
  • Κατάρτιση όρων, σύνταξη διακηρύξεων, διεξαγωγή και κατακύρωση κάθε είδους δημοπρασιών και διαγωνισμών και όχι μόνο όσων αφορούν έργα, μελέτες, ​προμήθειες και υπηρεσίες(παρ. 4 του άρθρου 10)
  • «Σύναψη και ανάθεση δημόσιας σύμβασης, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4412/2016 (Α΄ 147) για την εκτέλεση συγκεκριμένων υπηρεσιών συλλογής και μεταφοράς στερεών αποβλήτων και ανακυκλώσιμων υλικών, καθαριότητας κοινόχρηστων χώρων και δημοτικών κτιρίων, καθώς και συντήρησης χώρων πρασίνου και ηλεκτροφωτισμού, εφόσον οι σχετικές πιστώσεις είναι εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό. Με την ως άνω απόφαση της οικονομικής επιτροπής καθορίζονται ιδίως το αντικείμενο των παρεχόμενων υπηρεσιών, η διάρκεια και η περιοχή, εντός της οποίας αυτές παρέχονται» (παρ. 1 του άρθρου 117).
  • «Αποφασίζει για την υποβολή προτάσεων εκ μέρους του Δήμου για τη χρηματοδότηση ή επιχορήγηση δράσεων, προγραμμάτων και αντίστοιχων έργων από εθνικούς πόρους ή/και πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή/και οποιουδήποτε άλλου φορέα» (παρ.2 του άρθρου 117, προσθέτει την περίπτωση κβ. στην παρ. 1 του άρθρου 72 του Ν. 3852/2010)
  1. Δίνεται η δυνατότητα στους Δημάρχους και στους αντιδημάρχους και Προέδρους Δημοτικών Συμβουλίων που είναι δημόσιοι υπάλληλοι να παρέχουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους στην οργανική τους θέση, για λόγους επαγγελματικής επάρκειας, και να επιλέγουν από που θα αμείβονται (παρ. 5 του άρθρου 10).
  2. Αυξάνονται οι μέρες ειδικής άδειας αιρετών (παρ. 6 του άρθρου 10)
  3. Αναστέλλονται τα δημοτικά δημοψηφίσματα (άρθρο 11).
  4. Επιτρέπεται η ανάθεση καθηκόντων σε μέχρι δύο εθελοντές ειδικούς συμβούλους Δημάρχων οι οποίοι δικαιούνται μόνο έξοδα μετακίνησης εκτός έδρας (άρθρο 11).
  5. Επιτρέπεται ο διορισμός Γενικού Γραμματέα στους Δήμους χωρίς την πρόβλεψη της θέσης στον Ο.Ε.Υ. (παρ. 6 του άρθρου 11)
  6. Για την λύση, σύσταση κ.λ.π Νομικού Προσώπου απαιτείται απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου και η σύμφωνη γνώμη του Δημάρχου (παρ. 7 του άρθρου 11).
  7. Με ΚΥΑ που θα εκδοθεί υπάρχει η δυνατότητα να ορίζονται οι ημέρες μετακίνησης των δημάρχων κατ’ έτος, οι οποίες θα φθάνουν μέχρι τις 60 (άρθρο 12).
  8. «Σε οικόπεδα άρτια και οικοδομήσιμα που βρίσκονται εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου, εντός ορίου οικισμού προ του 1923 ή εντός ορίου οικισμού κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, ιδιοκτησίας του οικείου φορέα, επιτρέπεται η ανέγερση δημόσιων κτιρίων προοριζομένων για τη στέγαση βρεφικών και παιδικών σταθμών και λειτουργιών εκπαίδευσης και υγείας ή για την ανέγερση ιερών ναών, σύμφωνα με τους ισχύοντες όρους δόμησης της περιοχής, εφόσον: α) τα ακίνητα πληρούν τις σχετικές προδιαγραφές και β) διαπιστωθεί με αιτιολογημένη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ότι δεν υπάρχει άλλο κατάλληλο κτίριο ή καθορισμένος χώρος για να υποδεχθεί αυτές τις λειτουργίες» (άρθρο 14).
  9. Ορίζεται ποιες είναι υπαίθριες διαφημίσεις (άρθρο 15).
  10. Θεσπίζεται το πρόγραμμα Πρόληψη στο σπίτι για νησιωτικούς Δήμους κάτω των 20.000 κατοίκων και δυσπρόσιτες ορεινές περιοχές Δήμων (άρθρο 17).
  11. «Σε δήμους με μόνιμο πληθυσμό άνω των είκοσι χιλιάδων (20.000) κατοίκων, μπορεί να συστήνεται μία (1) θέση Ειδικού Συνεργάτη, επιπλέον των προβλεπόμενων στην περίπτωση α΄, η πλήρωση της οποίας γίνεται αποκλειστικά με δημοσιογράφο που πληροί τις προϋποθέσεις του προηγούμενου εδαφίου» (άρθρο 18).
  12. Παράταση προθεσμίας υποβολής δήλωσης έως 30/06/2020 για:
  • Διαγραφή “οφειλών από τέλη καθαριότητας και φωτισμού για ακίνητο του οποίου η ηλεκτροδότηση έχει διακοπεί” (παρ. 1 του άρθρου 21).
  • Υπαγωγή αυθαίρετων κατασκευών και χρήσεων του άρθρου 96 του Ν.4495/2017, στις διατάξεις για αναστολή επιβολής κυρώσεων σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 97 του Ν.4495/2017 (παρ. 3 του άρθρου 21.

22. «Βεβαιωμένες οφειλές από φόρους και τέλη προς τους ΟΤΑ α΄ βαθμού, που αντιστοιχούν σε διαφορές ως προς την επιφάνεια ενός ακινήτου ή τη χρήση αυτού και αφορούν χρονικό διάστημα προγενέστερο της υποβολής δήλωσης, καθώς και τα συναφή με αυτές πρόστιμα, διαγράφονται. Ποσά που έχουν ήδη καταβληθεί δεν αναζητούνται. Η ρύθμιση του πρώτου εδαφίου δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις, όπου οι οφειλές έχουν προκύψει ύστερα από έλεγχο της υπηρεσίας» (παρ. 2 του άρθρου 21).

23. Ρυθμίσεις για την εκκαθάριση ΝΠ ΟΤΑ (άρθρο 22)

 24. «Επιτρέπεται εφεξής από τις υπηρεσίες του Δημοσίου Τομέα, όπως αυτός οριοθετείται στο άρθρο 51 παράγραφος 1 του ν.1892/1990 (Α΄ 101), η προμήθεια ηλεκτρικών και υβριδικών υπηρεσιακών αυτοκινήτων, οχημάτων εναλλακτικών καυσίμων, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 του Ν. 4439/2016 (Α΄ 222), καθώς και οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης, σύμφωνα με τα κατά περίπτωση ισχύοντα ευρωπαϊκά πρότυπα εκπομπών ρύπων. Ως προμήθεια νοείται η αγορά από το ελεύθερο εμπόριο, η σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης, η διάθεση από τη Διεύθυνση Διαχείρισης Δημόσιου Υλικού της ΑΑΔΕ και η δωρεά» (παρ. 1 του άρθρου 23).

 «Ως αρμόδια Αρχή για τον έλεγχο της κίνησης των οχημάτων που ανήκουν στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού και τα νομικά τους πρόσωπα, νοείται η οικεία Οικονομική Επιτροπή. Τυχόν κινήσεις δημάρχων και περιφερειαρχών με υπηρεσιακά οχήματα, που έλαβαν χώρα κατά παρέκκλιση των έως σήμερα διατάξεων για την έγκρισή τους, θεωρούνται νόμιμες, εφόσον πραγματοποιήθηκαν για την αντιμετώπιση όλως εξαιρετικών και απρόβλεπτων υπηρεσιακών αναγκών που δικαιολογούν τη μη τήρηση της σχετικής διαδικασίας και εφόσον η συνδρομή των γεγονότων αφορούσε αποδεδειγμένες αυτοδιοικητικές υπηρεσιακές ανάγκες» (παρ. 2 του άρθρου 23).

  1. «Ειδικά για τα σχολικά έτη 2019 – 2020, 2020 – 2021 και 2021 – 2022, επιτρέπεται η μίσθωση κτιρίου για τη στέγαση βρεφικών, βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών, καθώς και μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, απευθείας και χωρίς δημοπρασία κατόπιν δημόσιας πρόσκλησης, ύστερα από απόφαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου και θετική εισήγηση της Οικονομικής Επιτροπής και της αρμόδιας Επιτροπής Καταλληλότητας» (άρθρο 24).
  2. Ρύθμιση θεμάτων προσωπικού (άρθρο 25 και άρθρα 41-79)
  3. «Δαπάνες για την εξόφληση υποχρεώσεων των ΟΤΑ α΄ βαθμού, που διενεργήθηκαν κατά το χρονικό διάστημα από 01.12.2017 έως και 31.12.2019, για τις οποίες δεν τηρήθηκαν οι τυπικές προϋποθέσεις των άρθρων 66 και 68 του ν. 4270/2014 (Α΄ 143), του π.δ. 80/2016 (Α΄ 145), των άρθρων 2 έως 4 του ν. 3861/2010 (Α΄ 112) και του άρθρου 11 του ν. 4013/2011 (Α΄ 204), λόγω τυπικών ελλείψεων που αφορούν στη διαδικασία ανάληψης, ανατροπής και ανάκλησης των υποχρεώσεων, τις διαδικασίες ελέγχου της ανάληψης υποχρεώσεων και την ανάρτηση πράξεων στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» ή στο ηλεκτρονικό σύστημα ΚΗΜΔΗΣ, θεωρούνται κανονικές και νόμιμες και δύνανται να εκκαθαρισθούν σε βάρος των προϋπολογισμών των αντίστοιχων ΟΤΑ α΄ βαθμού του τρέχοντος ή των επομένων ετών, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά, των διατάξεων του άρθρου 91 του Ν. 4270/2014 (Α΄ 143), εφόσον αναρτηθούν στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» ή στο ηλεκτρονικό σύστημα ΚΗΜΔΗΣ, ανάλογα, εντός μηνός από την έναρξη ισχύος της παραγράφου αυτής» (παρ. 1 του άρθρου 121).

 

Για την ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ Α.Ε.,

 

 

Θάνος Πολύδωρος

Διευθύνων Σύμβουλος